Η κατάψυξη ωαρίων μπορεί να είναι ευεργετική για γυναίκες που επιθυμούν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους για το μέλλον και πιο συγκεκριμένα για γυναίκες:

• Για κοινωνικούς ή επαγγελματικούς λόγους, όπως γυναίκες χωρίς σύντροφο ή χωρίς σταθερή σχέση ή γυναίκες που επιλέγουν να δώσουν προτεραιότητα στην καριέρα τους. Η τάση καθυστέρησης της τεκνοποίησης στις σύγχρονες κοινωνίες συνοδεύτηκε με δυσκολίες σύλληψης. Η μεγαλύτερη ηλικία συνδέεται με σημαντική μείωση της γονιμότητας, που οφείλεται σε μείωση του συνολικού αριθμού και της ποιότητάς των ωαρίων Στον ανεπτυγμένο κόσμο, οι παράγοντες που τείνουν να αναβάλλουν την πρώτη εγκυμοσύνη είναι μεταξύ άλλων: ο τρόπος ζωής, οι ευκαιρίες εκπαίδευσης, οι επιλογές σταδιοδρομίας κ.α. (Chen and Morgan, 1991 Gustafsson, 2001. Οι ανακοινώσεις των εταιρειών Facebook και Apple που δεσμεύτηκαν ότι θα παρείχαν ως επίδομα τη δυνατότητα κάλυψης του κόστους κατάψυξης ωαρίων στις εργαζόμενές τους καθώς και ανάδειξη του θέματος από τα ΜΜΕ συνέβαλε στην αυξανόμενη ευαισθητοποίηση του κοινού για την κατάψυξη ωαρίων, αρχικά στον Καναδά και την Αμερική και στη συνέχεια σε όλο τον κόσμο.
• Πριν τη χημειοθεραπεία - ακτινοθεραπεία. Στις περισσότερες από αυτές τις θεραπείες πιθανόν να καταστραφούν τα αποθέματα των ωαρίων (εφεδρείες ωοθηκών) σε παροδική ή μόνιμη βάση, οδηγώντας έτσι σε μερική ή ολική ωοθηκική ανεπάρκεια. Αποτέλεσμα της ωοθηκικής ανεπάρκειας είναι, αρχικά, οι διαταραχές εμμήνου ρύσεως, με τελευταίο σταθμό την εμμηνόπαυση. Το πλάνο πραγματοποίησης της διαδικασίας κρυοσυντήρησης ωάριων ποικίλει ανάλογα με την ηλικία της ασθενούς, το είδος της κακοήθειας, καθώς και το γενικότερο πρωτόκολλο αντιμετώπισής της.
• Εξαιτίας απειλούμενης πρόωρης ωοθηκικής ανεπάρκειας (ΠΩΑ). Ορισμένες μορφές ΠΩΑ έχουν κληρονομικό υπόβαθρο και η κατάψυξη ωαρίων προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία στις γυναίκες αυτές να διατηρήσουν τη γονιμότητα τους πριν εξαντληθoύν οι εφεδρείες των ωοθηκών τους.
• Σε περιπτώσεις πού δεν βρεθούν σπερματοζωάρια στο αρχικό δείγμα σπέρματος μετά τη σπερμοληψία η και μετά από βιοψία όρχεως του συντρόφου την ημέρα της ωοληψίας.

Tα ωάρια που καταψύχονται διατηρούν τη χρονολογική ηλικία της γυναίκας την ημέρα της κατάψυξης. Επομένως, είναι σημαντικό η κατάψυξη να γίνεται σε όσο το δυνατόν νεαρότερη ηλικία. Η ιδανική ηλικία για να γυναίκα να κάνει κατάψυξη ωάριων είναι μεταξύ 25-36 ετών, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι και μεγαλύτερες ηλικίες δεν μπορούν να προχωρήσουν σε αυτή τη διαδικασία, ό μως σύμφωνα με τις έρευνες όσο νεότερη είναι η γυναίκα τόσο καλύτερη η ποιότητα και ο αριθμός των ωάριων και τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες για μια μελλοντική εγκυμοσύνη.

Η κατάψυξη ωαρίων πραγματοποιείται με λήψη φαρμακευτικής αγωγής για διέγερση των ωοθηκών με σκοπό την συλλογή κατα το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού ωαρίων ακολουθώντας την ίδια περίπου διαδικασία, όπως σε μια προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης. (πραγματοποιούνται ενέσεις με σκοπό την πολλαπλή ανάπτυξη ωοθυλακίων και παραγωγή ωαρίων. Η διαδικασία δηλαδή περιλαμβάνει την ορμονική διέγερση των ωοθηκών της γυναίκας και ακολουθεί η λήψη των ωαρίων διακολπικά με τη βοήθεια του υπέρηχου). Εναλλακτικά η διαδικασία μπορεί να πραγματοποιηθεί και σε φυσικό ή σε τροποποιημένο φυσικό κύκλο (Modified Natural Cycle, MNC) που έχει το πλεονέκτημα της ελάχιστης εως καθόλου χρήσης φαρμάκων.

Ο αριθμός των ωαρίων, όταν πρόκειται για κύκλους εξωσωματικής γονιμοποίησης, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, σχετίζεται άμεσα με τα ποσοστά επιτυχίας εγκυμοσύνης: όσο περισσότερα τα ωάρια τόσο υψηλότερα τα ποσοστά επιτυχίας. Με τη διέγερση των ωοθηκών αναπτύσσονται περισσότερα ωοθυλάκια. Να θυμίσουμε ότι κατά την διάρκεια ενός εμμηνορυσιακού κύκλου αναπτύσσεται ένα (κυρίαρχο) ωοθυλάκιο και τα υπόλοιπα υπάρχοντα μικρά ωοθυλάκια εκφυλίζονται-καταστρέφονται. Με τη διέγερση (φάρμακα) δεν δημιουργούνται νέα ωοθυλάκια αλλά ούτε και μειώνεται το απόθεμα τους.

Η μόνη διαφορά είναι ότι, μετά την ωοληψία, δεν πραγματοποιείται γονιμοποίηση των ωάριων από το σπέρμα, ούτε πραγματοποιείται εμβρυομεταφορά. Τα ωάρια που συλλέγονται, καταψύχονται και κρυοσυντηρούνται μέχρι η ασθενής να ζητήσει τη γονιμοποίησή τους.Τα ώριμα ωάρια που λαμβάνονται κατά την ωοληψία καταψύχονται με τη μέθοδο της υαλοποίησης και διατηρούνται σε υγρό άζωτο σε θερμοκρασία -196οC.

Τη χρονική στιγμή που επιθυμεί η γυναίκα, (αυτό μπορεί να είναι αρκετά χρόνια αργότερα)τα ωάρια αποψύχονται και γονιμοποιούνται με μικρογονιμοποίηση, είτε με το σπέρμα του συζύγου/συντρόφου ή με σπέρμα δότη, και ακολουθεί καλλιέργεια των εμβρύων στο εργαστήριο για 2-5 ημέρες. Η διαδικασία ολοκληρώνεται με τη μεταφορά των  εμβρύων στη μήτρα.

Είναι πλέον διεθνώς αποδεκτό ότι, τα ποσοστά επιτυχίας στην εξωσωματική γονιμοποίηση εξαρτώνται, τόσο από τον αριθμό των ληφθέντων ωαρίων, όσο και από την ηλικία της γυναίκας. Οι μελέτες που το αποδεικνύουν έχουν πραγματοποιηθεί σε μεγαλό αριθμό ασθενών που φτάνει τις 400.135 (Sunkara et al., 2011, στοιχεία HFEA). Για την ηλικία της γυναίκας, τα στοιχεία προέρχονται από τη βάση δεδομένων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας (ANZARD - Law et al., 2019)

Ένα ερώτημα που τίθεται συχνά στην κλινική πρακτική αφορά τον αριθμό των κρυοσυντηρημένων ωαρίων που επαρκούν για την επίτευξη εγκυμοσύνης.

Για να προβλέψουμε την πιθανότητα που έχει μία γυναίκα να γεννήσει τουλάχιστον ένα παιδί (ζων τέκνον - live birth) χωρίς να αυθαιρετούμε, στην Ευγονία παρουσιάζουμε τη μελέτη του Goldman (Goldman et al., 2017).

Η συγκεκριμένη μελέτη μας παρέχει ένα στατιστικό μοντέλο (evidence-based model) με βάση την ηλικία της γυναίκας κατά την ωοληψία και τον αριθμό των ώριμων ωαρίων (γονιμοποιήσιμων) που θα καταψυχθούν. Στο δεύτερο συχνό ερώτημα «εάν η επανάληψη της διαδικασίας (πρόσθετοι κύκλοι διέγερσης) θα οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των πιθανοτήτων» απαντά το παρακάτω στατιστικό μοντέλο (evidence-based model).

Η πιθανότητα επίτευξης τουλάχιστον μίας γέννησης (live birth) ανά ηλικία και ανά αριθμό ώριμων ωαρίων. Κάθε καμπύλη αντιστοιχεί στην πιθανότητα μία γυναίκα ορισμένης ηλικίας να επιτύχει τουλάχιστον μία γέννηση βάσει του αριθμού των ώριμων ωαρίων που συλλέχθηκαν και κρυοσυντηρήθηκαν. (Goldman et al., Human Reproduction 2017)

Σύμφωνα με την Ελληνική Νομοθεσία, η διάρκεια κρυοσυντήρησης των ωαρίων είναι 5 έτη, με δυνατότητα παράτασης για 5 έτη κάθε φορά με έγγραφη αίτηση, χωρίς ανώτατο όριο παράτασης. Η διαφύλαξη της γονιμότητας επιτυγχάνεται με την κρυοσυντήρηση των ωαρίων στους -196^ο C, διατηρώντας έτσι τη βιολογική ηλικία της γυναίκας ακριβώς τη στιγμή της κατάψυξης. Εντός της ΜΙΥΑ Ευγονία, λειτουργεί Τράπεζα Κρυοσυντήρησης, η οποία είναι αδειοδοτημένη από την Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΦΕΚ 3959Β/0-11-2017), πληρώντας όλες τις διεθνείς προδιαγραφές τεχνολογίας, ποιότητας και ασφάλειας.

Πολλές γυναίκες αναρωτιούνται αν είναι ασφαλής αυτή η μέθοδος για τα παιδιά που θα γεννηθούν καθώς και αν τα φάρμακα που χορηγούνται συνδέονται με κακοήθειες και πιο συγκεκριμένα με καρκίνο του μαστού. Με βάση τις μελέτες που γίνονται σε παγκόσμιο επίπεδο θεωρείται απόλυτα ασφαλής: 

• Μέχρι σήμερα, περίπου 6000 μωρά έχουν γεννηθεί από κατεψυγμένα ωάρια. Η μεγαλύτερη μελέτη που δημοσιεύθηκε με πάνω από 900 μωρά από κατεψυγμένα ωάρια δεν έδειξε αυξημένο ποσοστό γενετικών ανωμαλιών σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό, ούτε αυξημένα ποσοστά χρωμοσωμικών ανωμαλιών σε σύγκριση με τα έμβρυα που προέρχονται από φρέσκα ωάρια. Το 2014 μια νέα μελέτη έδειξε ότι οι επιπλοκές κατά τη διάρκεια της κύησης μετά από απόψυξη ωάριων δεν αυξήθηκαν. Υπήρξαν επίσης πάνω από 300.000 παιδιά που γεννήθηκαν σ’ όλο τον κόσμο από κατεψυγμένα έμβρυα, χρησιμοποιώντας κατά κύριο λόγο τεχνικές κρυοσυντήρησης, χωρίς αύξηση γενετικών ανωμαλιών.
• Σύμφωνα με μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες σε εκατοντάδες χιλιάδες γυναικών που έλαβαν αγωγή με ορμόνες και υποβλήθηκαν σε πρόγραμμα εξωσωματικής γονιμοποίησης και σε γυναίκες που δεν έλαβαν ορμόνες, δεν παρατηρήθηκε διαφορά στην επίπτωση καρκίνου του μαστού. Βέβαια οι ορμόνες θα πρέπει να χορηγούνται στις μικρότερες δυνατές δόσεις και για τη μικρότερη δυνατή διάρκεια όπως πρεσβεύουν οι σύγχρονες τάσεις στον τομέα της ενδοκρινολογίας της αναπαραγωγής.

Το κόστος για τη διαδικασία διέγερσης, ωοληψίας και κρυοσυντήρησης των ωαρίων είναι χαμηλότερο από εκείνο ενός κύκλου εξωσωματικής γονιμοποίησης γιατί δεν περιλαμβάνει την γονιμοποίηση των ωαρίων και την εμβρυομεταφορά. Όμως θα πρέπει να συνυπολογιστεί και το κόστος των φαρμάκων για την διέγερση των ωοθηκών τα οποία δεν καλύπτονται από τον ΕΟΠΥΥ στην περίπτωση των γυναικών που επιλέγουν αναβολή της μητρότητας για κοινωνικούς λόγους. Τέλος, για την κρυοσυντήρηση των ωαρίων καταβάλλεται ετήσια συνδρομή χαμηλού κόστους στη Μονάδα εξωσωματικής γονιμοποίησης, της τάξεως περίπου των 200 ευρώ, ενώ προβλέπονται πολύ οικονομικότερες λύσεις για κρυοσύντηρηση 3ετίας, 5ετίας και 10ετίας.

Στην Ευγονία, ακολουθώντας τις παγκόσμιες επιστημονικές εξελίξεις, εφαρμόζουμε ένα επιτυχημένο πρόγραμμα κατάψυξης ωαρίων, τόσο για κοινωνικούς όσο και ιατρικούς λόγους, συμβουλεύοντας υπεύθυνα τις ασθενείς για τα οφέλη αλλά και τις επιφυλάξεις που διατυπώνονται. Επίσης ο υλικοτεχνικός εξοπλισμός της Τράπεζας κρυοσυντήρησης περιλαμβάνει εκτός των άλλων αυτόματα συστήματα παρακολούθησης και ασφάλειας. Έχουν εγκατασταθεί δηλαδή αυτόματα συστήματα παρακολούθησης της θερμοκρασίας και της στάθμης του υγρού αζώτου με 24ωρη καταγραφή, τηλεειδοποίηση σε περίπτωση προβλήματος, συστήματα πυροπροστασίας, συναγερμού ειδοποίησης από κέντρο λήψης σημάτων.