Η χειρουργική λήψη σπέρματος προτείνεται σε περίπτωση αζωοσπερμίας, αδυναμίας εκσπερμάτισης ή σε αποτυχία προκλητής εκσπερμάτισης με ηλεκτροδιέγερση. Η επέμβαση γίνεται την ημέρα της ωοληψίας με ενδοφλέβια ή τοπική αναλγησία. Ο ορχικός ιστός που λαμβάνεται υφίσταται ειδική επεξεργασία από τον Εμβρυολόγο με σκοπό την ανεύρεση σπερματοζωαρίων. Μετά την απομόνωση κινητών σπερματοζωαρίων ακολουθεί γονιμοποίηση των ωαρίων με τη μέθοδο της μικρογονιμοποίησης. Η περίσσεια των σπερματοζωαρίων είναι δυνατό να καταψυχθεί για μελλοντική χρήση. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι χειρουργικής λήψης σπερματοζωαρίων, είτε από την επιδιδυμίδα είτε από τους όρχεις.
Λήψη σπερματοζωαρίων από την επιδιδυμίδα
- Μικροχειρουργική αναρρόφηση σπερματοζωαρίων (microsurgical epididymal sperm aspiration – MESA): Συνιστάται σε περιπτώσεις αποφρακτικής αζωοσπερμίας με φυσιολογική σπερματογένεση. Περιλαμβάνει χειρουργική διάνοιξη της επιδιδυμίδας με χρήση μικροσκοπίου και αναρρόφηση του επιδιδυμικού υγρού για ανεύρεση σπερματοζωαρίων.
- Διαδερμική αναρρόφηση σπερματοζωαρίων (percutaneous epididymal sperm aspiration – PESA): Συνιστάται σε περιπτώσεις αποφρακτικής αζωοσπερμίας με φυσιολογική σπερματογένεση. Πραγματοποιείται με παρακέντηση της επιδιδυμίδας με χρήση βελόνας 19-21G.
Λήψη σπερματοζωαρίων από τον όρχι
- Αναρρόφηση διά λεπτής βελόνης (fine needle aspiration – FNA): Συνιστάται σε περιπτώσεις αποφρακτικής αζωοσπερμίας με φυσιολογική σπερματογένεση. Πραγματοποιείται με παρακέντηση του όρχεως με χρήση λεπτής βελόνας 21G.
- Αναρρόφηση σπερματοζωαρίων από τον όρχι (testicular sperm aspiration-TESA): Συνιστάται σε περιπτώσεις αποφρακτικής αζωοσπερμίας με φυσιολογική σπερματογένεση.
- Βιοψία όρχεως (testicular sperm extraction – TESE): Συνιστάται σε περιπτώσεις αποφρακτικής και μη αποφρακτικής αζωοσπερμίας και περιλαμβάνει ανοικτή βιοψία και συλλογή μικρών τεμαχιδίων ορχικού ιστού.
Οι μέθοδοι αναρρόφησης σπερματοζωαρίων από την επιδιδυμίδα (MESA, PESA) ή τους όρχεις (TESA) είναι απλούστερες, όμως είναι σε μεγάλο βαθμό «τυφλές», προκαλώντας βλάβες στον ορχικό ιστό, όπως αιμάτωμα, ίνωση και ορχική ατροφία. Η βιοψία όρχεως (TESE) προτείνεται από τη διεθνή βιβλιογραφία ως η περισσότερο αποτελεσματική μέθοδος ανεύρεσης σπερματοζωαρίων και σχετίζεται με μικρότερο ποσοστό επιπλοκών. Για το λόγο αυτό, στη Μονάδα μας, η χειρουργική λήψη σπερματοζωαρίων γίνεται με βιοψία όρχεως (TESE) από εξειδικευμένους χειρουργούς.Η επέμβαση γίνεται την ημέρα της ωοληψίας με ενδοφλέβια ή τοπική αναλγησία. Τα τεμαχίδια όρχεως υφίστανται ειδική επεξεργασία από τον εμβρυολόγο με σκοπό την ανεύρεση σπερματοζωαρίων. Μετά την ανεύρεση σπερματοζωαρίων ακολουθεί μικρογονιμοποίηση. Η περίσσεια σπερματοζωαρίων είναι δυνατόν να καταψυχθεί για μελλοντική χρήση, χωρίς να απαιτηθεί νέα βιοψία όρχεως.
Διαγνωστική βιοψία όρχεως
Η διαγνωστική βιοψία όρχεως πριν την ημέρα της ωοληψίας δεν συνιστάται. Η θέση αυτή αντικατοπτρίζει την πρακτική της Μονάδας «Ευγονία», σύμφωνα και με τη βιβλιογραφία, διότι: αποτελεί μία επί πλέον χειρουργική επέμβαση, προκαλεί έναν επί πλέον τραυματισμό του όρχεως και κυρίως η ανεύρεση σπερματοζωαρίων στη διαγνωστική βιοψία δεν εγγυάται την ανεύρεση σπερματοζωαρίων την ημέρα της ωοληψίας. Η διαγνωστική βιοψία και η συνακόλουθη ιστολογική εκτίμηση αφορά κυρίως τη σταδιοποίηση των διαφόρων μορφών σπερματογένεσης. Η ιστολογική εξέταση μπορεί όμως να γίνει και από τα τεμαχίδια που λαμβάνονται από τον όρχι την ημέρα της ωοληψίας.