Ο σαλπιγγικός και περιτοναϊκός παράγων είναι η κύρια αιτία υπογονιμότητας στο 11-30% των υπογόνιμων ζευγαριών και συνίσταται είτε σε σαλπιγγική βλάβη φλεγμονώδους αιτιολογίας (απόφραξη σαλπίγγων, υδροσάλπιγγα, συμφύσεις), είτε σε ενδομητρίωση.
Διάφορες παθολογικές αλλοιώσεις συμβαίνουν ύστερα από ενδογενείς φλεγμονές: οξεία σαλπιγγίτιδα, χρόνια σαλπιγγίτιδα, πυοσάλπιγγα, οζώδη σαλπιγγίτιδα.
Οι παθολογοανατομικές βλάβες της σάλπιγγας έχουν άμεση σχέση με την παρεμπόδιση της παραλαβής του ωαρίου από τους κροσσούς και την είσοδό του στο σαλπιγγικό στόμιο. Επίσης, οι φλεγμονώδεις βλάβες μπορεί να επιδράσουν στην κινητικότητα της σάλπιγγας, στην παραγωγή του ενδοσαλπιγγικού υγρού και στη λειτουργία των κροσσωτών κυττάρων.
Η ενδομητρίωση αποτελεί σημαντικό παράγοντα, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει βλάβες στη σάλπιγγα. Οι βλάβες αυτές ενδέχεται να οδηγήσουν μέχρι και σε απόφραξη, δημιουργώντας πλέον μηχανικό παράγοντα υπογονιμότητας, αφού είναι γνωστό ότι φυσιολογικώς η γονιμοποίηση γίνεται στη σάλπιγγα.
