Όταν η σάλπιγγα είναι κλειστή στο τελικό της άκρο (τον κώδωνα) συνήθως εμπεριέχει υγρό και ονομάζεται υδροσάλπιγγα, η οποία αποτελεί παράγοντα χρόνιας φλεγμονής. Σε αυτή την περίπτωση η σάλπιγγα διατείνεται και η λειτουργία των κροσσωτών κυττάρων διακόπτεται. Ενίοτε, το υγρό των υδροσαλπίγγων, ή οι παραγόμενες τοξικές ουσίες, είναι πιθανόν να εμποδίζουν την ανάπτυξη και την εμφύτευση του εμβρύου σε προγράμματα εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Η διάγνωση των υδροσαλπίγγων γίνεται κυρίως με την υστεροσαλπιγγογραφία και τεκμηριώνεται με την λαπαροσκόπηση. Το κολπικό υπερηχογράφημα έχει μεγάλη εξειδίκευση αλλά πτωχή ευαισθησία στη διάγνωση των υδροσαλπίγγων. Υπάρχουν μάλιστα αρκετοί που θεωρούν επιβεβλημένη την αφαίρεση ή την απολίνωση των σαλπίγγων οπωσδήποτε πριν από την εφαρμογή εξωσωματικής γονιμοποίησης, λόγω της αρνητικής επίπτωσής τους στα αποτελέσματα κυήσεων. Η αφαίρεση ή η απολίνωση των σαλπίγγων είναι προτιμότερο να γίνεται με κριτήρια, διότι έχει παρατηρηθεί ικανοποιητικό ποσοστό κυήσεως στην εξωσωματική γονιμοποίηση χωρίς χειρουργική αφαίρεση ή απολίνωση των υδροσαλπίγγων. Μερικά από τα κριτήρια για σαλπιγγεκτομή περιλαμβάνουν: μεγάλη διάταση των υδροσαλπίγγων που είναι εμφανής στο κολπικό υπερηχογράφημα, υδροσάλπιγγες με παχέα τοιχώματα και αποτυχία μίας ή δύο συνεχόμενων προσπαθειών εξωσωματικής γονιμοποίησης με καλής ποιότητας έμβρυα (έμβρυα με ικανοποιητικό αριθμό και καλή μορφολογία βλαστομεριδίων).
Θεραπεία υδροσάλπιγγας
Η χειρουργική αντιμετώπιση των υδροσαλπίγγων μπορεί να αφορά τη διάνοιξή τους (σαλπιγγοστομία) ή την εξαίρεσή τους (σαλπιγγεκτομή). Το είδος της επέμβασης αποφασίζεται με βάση τον βαθμό διατάσεως που εμφανίζουν οι υδροσάλπιγγες στην υστεροσαλπιγγογραφία, τη λαπαροσκοπική τους εμφάνιση και το ιστορικό.
Σαλπιγγοστομία είναι η διάνοιξη των υδροσαλπίγγων και αποφασίζεται σε περιπτώσεις υδροσαλπίγγων με μικρή διάταση, λεπτά τοιχώματα και διατήρηση της πτύχωσης στην υστεροσαλπιγγογραφία. Η υστεροσαλπιγγογραφική εκτίμηση όχι μόνο δεν αποτελεί περιττή εξέταση πριν τη λαπαροσκόπηση αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις (π.χ. υδροσάλπιγγες) είναι απαραίτητη για την προεγχειρητική εκτίμηση και επιλογή της θεραπευτικής αντιμετώπισης. Η επέμβαση εκτελείται λαπαροσκοπικώς με μικροχειρουργικές τεχνικές. Η χειρουργική τεχνική περιλαμβάνει τη διάνοιξη της σάλπιγγας και την εκστροφή του άκρου της "δίκην μανσέτας".
Η σαλπιγγοστομία προσφέρει σε ορισμένες περιπτώσεις πάνω από 80% διαβατότητα και μέχρι 25% λειτουργικότητα. Η λαπαροσκοπική κωδωνοπλαστική και σαλπιγγοστομία σε υλικό των Donnez και Dubuisson έδωσε ποσοστά 28,5% ενδομήτριας και 6,1% εξωμήτριας κύησης. Σήμερα, με την πρόοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης, η σαλπιγγοστομία μπορεί να αποτελέσει εναλλακτική λύση για την υπογονιμότητα σαλπιγγικής αιτιολογίας, ενώ στο παρελθόν αποτελούσε μοναδική λύση.
Η εκτομή της σάλπιγγας προτείνεται σε περιπτώσεις υδροσάλπιγγας με παχέα τοιχώματα, μεγάλη διάταση με έλλειψη πτύχωσης, ή σε άλλες βαριές αλλοιώσεις.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση του σαλπιγγικού παράγοντα είναι χειρουργική, με εφαρμογή των αρχών της μικροχειρουργικής.
Το είδος της χειρουργικής επέμβασης εξαρτάται από το σημείο και το είδος της βλάβης. Μπορεί να αφορά λύση συμφύσεων (περισαλπιγγικών – περιωοθηκικών), κωδωνοπλαστική, σαλπιγγοστομία, ή αναστόμωση σάλπιγγας.
Δείτε ακόμη: Αφαίρεση υδροσαλπίγγων