Για πολλά ζευγάρια με προβλήματα γονιμότητας, η εξωσωματική γονιμοποίηση (in vitro fertilization – IVF) αποτελεί την καλύτερη λύση για την επίτευξη εγκυμοσύνης. Μπορεί να εφαρμοστεί για την αντιμετώπιση ποικίλων αιτίων υπογονιμότητας, όπως ήπια προβλήματα σπέρματος, ενδομητρίωση, βλάβες των σαλπίγγων, ή ανεξήγητη υπογονιμότητα.Κατά τη διαδικασία της κλασικής εξωσωματικής γονιμοποίησης, τα ωάρια γονιμοποιούνται από τα σπερματοζωάρια στο περιβάλλον του εργαστηρίου (αντί στις σάλπιγγες της γυναίκας). Η γονιμοποίηση μπορεί να επιτευχθεί είτε με τη διαδικασία της κλασικής εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF) είτε με τη μέθοδο της μικρογονιμοποίησης (Intra-cytoplasmic sperm injection - ICSI).
Τα στάδια της εξωσωματικής γονιμοποίησης - Διαδικασία
Ο κύκλος θεραπείας με εξωσωματική γονιμοποίηση περιλαμβάνει τα εξής στάδια:
- Διερεύνηση και διάγνωση της υπογονιμότητας
- Προκαταρκτικές εξετάσεις
- Διέγερση των ωοθηκών με φαρμακευτική αγωγή (12-14 ημέρες), με σκοπό την ανάπτυξη πολλών ωοθυλακίων. Επιλέγουμε το είδος του πρωτοκόλλου με βάση τις ιδιαιτερότητες του κύκλου της κάθε γυναίκας , την ηλικία, τις προηγούμενες προσπάθειες και άλλους παράγοντες που αξιολογούμε
- Παρακολούθηση με σειρά υπερηχογραφημάτων και ορμονικών προσδιορισμών. Η παρακολούθηση γίνεται κάθε δύο – τρεις ήμερες με σκοπό την βελτιστοποίηση της ημερήσιας δοσολογίας των φαρμάκων και στόχο την καλύτερη έκβαση της προσπάθειας σας
- Πρόκληση της τελικής ωρίμανσης ωαρίων (εφάπαξ βραδινή ένεση). Την ημέρα που τα ωοθυλάκια έχουν ωριμάσει αρκετά, χορηγείται η τελευταία ένεση, η οποία θα προγραμματίσει την τελική ωρίμανση των ωαρίων και την ωοθυλακιορηξία
- Ωοληψία (Συλλογή των ωαρίων). Η λήψη των ωαρίων από τις ωοθήκες γίνεται διακολπικά με παρακέντηση και συνεχή υπερηχογραφική καθοδήγηση. Η ωοληψία είναι σύντομη σε διάρκεια (10-30 λεπτά) και πρακτικά ανώδυνη γιατί πραγματοποιείται υπό μέθη
- Σπερμοληψία (Συλλογή του σπέρματος). Σε περιπτώσεις αζωοσπερμίας προτείνεται βιοψία όρχεων (TESE)
- Γονιμοποίηση των ωαρίων από τα σπερματοζωάρια. Σε αυτό το εργαστηριακό στάδιο τα ωάρια έρχονται σε επαφή με τα σπερματοζωάρια. Όταν το σπέρμα έχει φυσιολογικές παραμέτρους επιλέγεται ως μέθοδος γονιμοποίησης η κλασσική εξωσωματική. Στην κλασσική μέθοδο δεν πραγματοποιείται καμία παρέμβαση. Για πολλά ζευγάρια με πτωχή ποιότητα σπέρματος, όπου το σπερματοζωάριο αδυνατεί να γονιμοποιήσει το ωάριο μόνο του επιλέγεται ως μέθοδος αντιμετώπισης η μικρογονιμοποίηση (ICSI- Intracytoplasmic Sperm Injection) η οποία επιτρέπει την επιτυχή γονιμοποίηση των ωαρίων ακόμη και σε δύσκολες περιπτώσεις σοβαρής ολιγοασθενοτερατοσπερμίας. Την επόμενη ημέρα ο εμβρυολόγος ελέγχει και καταγράφει το ποσοστό των φυσιολογικά γονιμοποιημένων ωαρίων
- Καλλιέργεια των εμβρύων Μετά την γονιμοποίηση τα έμβρυα καλλιεργούνται στο εργαστήριο για 2 - 6 ημέρες, έως το στάδιο της βλαστοκύστης. Η σωστή διαίρεση των κυττάρων τους αποτελεί βασικό κριτήριο για την ποιότητά τους
- Εμβρυομεταφορά Επιλογή των καλύτερων εμβρύων και μεταφορά τους στην κοιλότητα της μήτρας . Δύο έως έξι ημέρες μετά την ωοληψία πραγματοποιείται η μεταφορά των εμβρύων στη μήτρα. Είναι μια διαδικασία ανώδυνη που δεν απαιτεί μέθη. Με τη βοήθεια ενός λεπτού καθετήρα τα έμβρυα μεταφέρονται στην ενδομητρική κοιλότητα
- Έλεγχος κυήσεως (13 ημέρες μετά την εμβρυομεταφορά με αιμοληψία για τον προσδιορισμό της ορμόνης β-χοριακής γοναδοτροπίνης)
- Έλεγχος κλινικής κυήσεως με διακολπικό υπερηχογράφημα (4 εβδομάδες μετά την εμβρυομεταφορά).
- Έλεγχος εξελισσόμενης κυήσεως την 12η εβδομάδα κυήσεως δηλαδή 10 εβδομάδες μετά την εμβρυομεταφορά.
Προαιρετικές διαδικασίες (ανάλογα με το ιστορικό)
- Κατάψυξη εμβρύων ή ωαρίων. Η κατάψυξη επιτρέπει τη διατήρηση των ωαρίων, των σπερματοζωαρίων και των εμβρύων για παρατεταμένο χρονικό διάστημα (μια πενταετία ή και περισσότερο). Με την εφαρμογή της νέας μεθόδου κατάψυξης ,της υαλοποίησης, φαίνεται ότι τα ποσοστά επιβίωσης και επιτυχίας κύησης είναι υψηλότερα σε σχέση με την προοδευτική ελεγχόμενη κατάψυξη
- EmbryoGlue. Πρόκειται για χρήση εξειδικευμένου καλλιεργητικού μέσου που περιέχει υαλουρονικό οξύ κατά την διαδικασία της εμβρυομεταφοράς, η οποία βοηθά στην προσκόλληση του εμβρύου στο ενδομήτριο.
- Υποβοηθούμενη εκκόλαψη (Assisted Hatching), πρόκειται για τεχνική που εφαρμόζεται στο εργαστήριο και διευκολύνει την εκκόλαψη του εμβρύου. Προτείνεται όταν η διαφανής ζώνη των εμβρύων είναι παχιά ή σκληρή, σε κρυοσυντηρημένα έμβρυα , σε γυναίκες με προηγούμενες αποτυχημένες προσπάθειες
Προεμφυτευτική γενετική διάγνωση (PGD) για την ανίχνευση γενετικών ανωμαλιών και Προεμφυτευτικό Έλεγχο (PGS) με την νέα μέθοδο array CGH, σε περιπτώσεις ασθενών που θεωρείται απαραίτητο.
Δείτε επίσης:
Ποσοστά επιτυχίας εξωσωματικής γονιμοποίησης